مرکز جامع سرطان​​​​​​​

در داخل حفره شکم شما دستگاه گوارش لوله ای به نام روده قرار دارد. قسمت دوم این لوله روده بزرگ نام دارد. روده بزرگ (کولون) ۱/۲ تا ۱/۸ متر امتداد دارد و راست روده یا رکتوم (بخش انتهایی روده بزرگ) تنها ۱۰ الی ۱۵ سانتی متر امتداد دارد.
پوشش داخلی این لوله می تواند محل مناسبی برای رشد تومورهای کوچک به نام پولیپ باشد. گرچه اغلب پولیپ های روده خوش خیم هستند، ولی نیاز به پیگیری دارند. چرا که بیشتر سرطان های روده بزرگ از پولیپ های بافت غددی پوشش روده ایجاد می شوند.
اندازه پولیپ با ایجاد سرطان ارتباط دارد. پولیپ‌هایی که اندازه آنها کمتر از ۱ سانتی‌متر است، حدوداً 1 درصد احتمال سرطان دارند ، اما آن‌هایی که ۲ سانتی‌متر یا بیشتر هستند، ۴۰ درصد شانس تبدیل شدن به سرطان را دارند.
سرطان روده بزرگ و راست روده نسبتاً شایع است. مانند بسیاری از سرطان ها، سرطان کولورکتال نیز اغلب در افراد بالای ۵۰ سال رخ میدهد. اگرچه تشخیص اغلب در مراحل اولیه امکان پذیر است، بسیاری از افراد به دلیل خجالت یا ترس از علائم مربوط به روده خود، مراجعه به مراقبت های پزشکی را به تاخیر می اندازند. این خطر پس از ۵۰ سالگی به طور قابل توجهی افزایش می یابد و با افزایش سن همچنان افزایش می یابد.

​سرطان کولورکتال (روده بزرگ)

عوامل خطر سرطان کولورکتال:

علت دقیق سرطان روده بزرگ شناخته نشده است. اما چندین عامل خطر برای این بیماری وجود دارد:

• بیماری های دیگر: سرطان کولورکتال به شدت با برخی بیماری های دیگر مرتبط است. افرادی که در معرض خطر بالا قرار می گیرند عبارتند سابقه شخصی یا خانوادگی پولیپ روده بزرگ یا سرطان روده بزرگ، بیماری التهابی روده بزرگ مانند کولیت اولسراتیو یا بیماری کرون ، و سرطان های پانکراس ، سینه ، تخمدان یا رحم.
  
  

• وراثت: مانند هر سرطان دیگری، احتمال ابتلا به سرطان کولورکتال تا حدی توسط ساختار ژنتیکی تعیین می شود .افراد مبتلا به سندرم های ذیل در معرض خطر ابتلا هستند: پولیپ آدنوماتوز خانوادگی (FAP)، پولیپوز مرتبط با MYH ، سندرم گاردنر، سندرم تورکو، سندرم پتز-جاگر، پولیپوز نوجوانان و بیماری کاودن. در تمام این اختلالات، پولیپ های روده بزرگ در سنین پایین ایجاد می شوند و این افراد در صورت عدم درمان، در معرض خطر بالای ابتلا به سرطان روده بزرگ هستند.
  
  

• سرطان روده بزرگ غیر پولیپوز ارثی: این بیماری از نسلی به نسل دیگر منتقل می شود و باعث می شود که فرد به سرطان روده بزرگ مبتلا شود. این بیماری با سرطان های دیگر از جمله آندومتر، تخمدان، معده، روده کوچک، پانکراس، کلیه، حالب، مغز و مجرای صفراوی مرتبط است.
  
  

• رژیم غذایی: رژیم غذایی نیز در خطر ابتلا به سرطان کولورکتال نقش دارد، اگرچه رابطه علت و معلولی هنوز مشخص نیست. به نظر می رسد افرادی که رژیم غذایی آنها سرشار از میوه ها و سبزیجات است در معرض خطر کمتری قرار دارند. بسیاری از مطالعات چربی و پروتئین حیوانی را به عنوان محرک سرطان کولورکتال نشان می دهند. برخی از مطالعات نشان می دهد که مصرف منظم گوشت قرمز، که سرشار از چربی و پروتئین اشباع شده است، خطر ابتلا را افزایش می دهد. برخی از دانشمندان خاطرنشان می کنند که چربی مقصر اصلی است، در حالی که برخی دیگر به پروتئین مشکوک هستند. برخی دیگر معتقدند که این به خود چربی و پروتئین نیست، بلکه به روش پخته شدن آنها بستگی دارد. آنها خاطرنشان می کنند که چربی ها و پروتئین هایی که در دمای بالا پخته می شوند - به ویژه وقتی کبابی شوند - می توانند مجموعه ای از مواد سرطان زا بالقوه مرتبط با سرطان روده بزرگ را تولید کنند. همچنین نشان دانشمندان معتقدند مصرف غذاهای فرآوری شده (نظیر سوسیس و کالباس) میتواند خطر ابتلا به سرطان کولورکتال را افزایش دهد.
  
  

• قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی: قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی خاص از جمله کلر - که در مقادیر کم معمولاً برای تصفیه آب آشامیدنی استفاده می شود - ممکن است خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش دهد. تصور می شود قرار گرفتن در معرض آزبست به طور بالقوه مضر است زیرا در ایجاد پولیپ در روده بزرگ نقش دارد.
  
  

• سابقه انواع خاصی از جراحی: جراحی هایی مانند یورتروسیگموئیدوستومی که در درمان سرطان مثانه انجام می شود.
  
  

• سابقه سرطان روده بزرگ: یک مورد قبلی سرطان روده بزرگ خطر ابتلا به سرطان کولون دوم را افزایش می دهد، به خصوص اگر سرطان اول قبل از سن 60 سالگی تشخیص داده شده باشد.
  
  

• سبک زندگی: مصرف سیگار و الکل خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش می دهد.
  
  

• سابقه خانوادگی: کسانی که بستگان درجه یک خود مبتلا به سرطان کولورکتال هستند، در معرضخطر بیشتری هستند. اگر بیش از یک نفر از بستگان درجه اول سرطان روده بزرگ داشته باشند، خطر به مراتب افزایش می یابد.
  
  

• پرتوگیری: سابقه تابش قبلی خطر سرطان را فقط در بافت پرتودهی شده افزایش می دهد.

پیشگیری از سرطان کولورکتال:

در مراحل اولیه،  سرطان کولورکتال  ممکن است علائمی نداشته باشد. مشکلاتی که باعث ایجاد علائم می شوند معمولاً پس از انتشار شروع می شوند. در نتیجه غربالگری منظم برای سرطان کولورکتال بسیار مهم است، به خصوص اگر به دلیل مواردی مانند سابقه پزشکی خانوادگی خود، در شانس بالاتری هستید. این آزمایشات عبارتند از هستند:
​​​​​

• آزمایش ارزیابی خون مخفی در مدفوع

• انجام دوره ای سیگمويیدوسکوپی یا کولونوسکوپی طبق صلاحدید پزشک
  ​​​​

توصیه می شود غربالگری سرطان کولورکتال از سن ۴۵ سالگی شروع شود. در افراد با خطر بیش تر ابتلا (فهرست ذیل) شروع غربالگری زودتر است:
​​​​​​​​​​​​

• سابقه شخصی پولیپ روده بزرگ

• سابقه بیماری التهابی روده ( بیماری کرون یا کولیت اولسراتیو)

• بستگان نزدیکی که قبل از 60 سالگی بیماری کولورکتال یا پولیپ داشته اند یا دو نفر از بستگان درجه یک مبتلا به سرطان روده بزرگ در هر سنی

• سابقه خانوادگی پولیپ آدنوماتوز خانوادگی یا سرطان روده بزرگ غیر پولیپوز ارثی​​​​​​​​​​​

علائم سرطان کولورکتال:

بسته به محل تومور، علائم سرطان کولورکتال عبارتند از:

• تغییرات در  حرکات روده ، از جمله یبوست یا اسهال مداوم

• احساس می کنید که نمی توانید روده خود را به طور کامل تخلیه کنید (تنسموس) یا نیاز فوری به مدفوع دارید

• احساس گرفتگی در انتهای روده

• خونریزی بموقع دفع مدفوع

• لکه های تیره  خون در مدفوع 

• "مدفوع مدادی" بلند، نازک و رشته ای

• ناراحتی یا نفخ شکم

• احساس خستگی شدید

• از دست دادن اشتها و  کاهش وزن بدون علت مشخص

• درد لگن

• کم خونی

 تشخیص سرطان کولورکتال:

​​​​​​​اگر سرطان کولورکتال زود تشخیص داده شود و در حالی که تومور هنوز موضعی است درمان شود، بیماری بسیار قابل درمان است و نرخ بقای پنج ساله در حدود ۹۰٪ است. اگر تومور به رشد خود ادامه دهد، سرطان می‌تواند مستقیماً از طریق دیواره روده به غدد لنفاوی اطراف، بافت‌ها و اندام‌ها و همچنین به جریان خون گسترش یابد. هنگامی که سرطان به غدد لنفاوی یا سایر اندام ها گسترش می یابد، درمان موفقیت آمیز دشوارتر می شود. بسته به میزان پیشرفت بیماری، میزان بقای پنج ساله از ۱۱٪ تا ۸۷٪ متغیر است.
تشخیص بر اساس شرح حال و معاینه پزشک و به کمک کولونوسکوپی و انجام نمونه برداری انجام می شود.

درمان سرطان کولورکتال:
​​​​​​​
روش های درمانی مختلفی برای درمان تومورهای کولورکتال موجود است: از جمله جراحی (برداشتن کل یا قسمتی از روده بزرگ)‌‌، پرتودرمانی و شیمی درمانی. اینکه پزشک شما کدام یک از این نوع درمان ها را توصیه می کند به عوامل مختلفی بستگی دارد. به عنوان مثال، اندازه تومور و مرحله بیماری و همچنین بیماری های همراه و سن شما. 

منبع : WebMD