برای به حداکثر رساندن قدرت کشنده اشعه و به حداقل رساندن عوارض جانبی آن، دانشمندان راههایی را برای حمله به سلولهای سرطانی با داروهای رادیواکتیو، معروف به رادیوداروها ، که از طریق جریان خون مستقیماً به تومور منتقل میشوند، ابداع کردهاند. در این استراتژی عوارض جانبی با توجه به حمله اختصاصی رادیودارو به سلول های سرطانی کاسته می شود. رادیوداروها علاوه بر حمله به تومور اصلی، می توانند سلول های سرطانی را که به سایر نواحی بدن گسترش یافته اند نیز جستجو کرده و از بین ببرند.
عناصر کلیدی رادیوداروها رادیو ایزوتوپها (اتمهای ناپایدار که تشعشع میکنند) هستند که توسط مولکولهایی مانند آنتیبادیهای مونوکلونال به سلول های سرطانی متصل می شوند. این آنتی بادی ها ایزوتوپ را مستقیماً به تومور می رساند، و باعث از بین رفتن آن ها می شود.
طی چند سال گذشته، تعدادی از رادیوداروها برای استفاده بالینی تایید شده است. به عنوان مثال، رادیوم 223 دی کلرید (Xofigo) که در سال ۲۰۱۳ توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) تایید شد، می تواند برای درمان سرطان پروستات که به استخوان ها متاستاز داده است استفاده شود. دی کلرید رادیوم 223 در استخوان ها جذب می شود و تشعشعاتی که از آن ساطع می شود سلول های سرطانی را از بین می برد. این روش سرطان را درمان نمی کند اما به کوچک شدن متاستازهای استخوانی و تسکین درد استخوان کمک می کند و ممکن است به افراد مبتلا به سرطان پروستات متاستاتیک کمک کند عمر طولانی تری داشته باشند. سایر رادیوداروها برای سرطان تیروئید، تومورهای غده فوق کلیوی، تومورهای نورواندوکرین و برخی از انواع لنفوم غیر هوچکین تایید شده اند.
در سال 2018، FDA رادیوداروی لوتشیوم ۱۷۷ دوتاتیت (Lu 177-dotatate یا Lutathera) را برای درمان برخی از تومورهای نورواندوکرین گوارشی و پانکراس تایید کرد.
سرطان پروستات پیشرفته، محل آزمایش اولیه رادیوداروها بوده است. در سال ۲۰۲۰، FDA یک داروی تشخیصی را تأیید کرد که وقتی به جریان خون تزریق میشود، میتوان با اسکن PET تصویربرداری کرد تا نشان دهنده وجود ضایعات سرطان پروستات مثبت PSMA در بافتهای بدن باشد. (PSMA یا آنتی ژن غشایی اختصاصی پروستات، پروتئینی است که به مقدار زیاد در سلول های سرطانی پروستات یافت می شود.) تصاویر می توانند نشان دهند که آیا سرطان پروستات به سایر قسمت های بدن گسترش یافته است یا خیر. به عنوان یک درمان آزمایشی، محققان شرکت داروسازی Novartis یک داروی رادیودارویی به نام Lu177-PSMA-617 تولید کردند که PSMA را هدف قرار میداد و از طریق جریان خون به مردان مبتلا به سرطان پیشرفته پروستات تحویل داده میشد. تیم مطالعه با گزارش در مورد یک مطالعه فاز ۳ در ژوئن ۲۰۲۱، گزارش داد که درمان زمان پیشرفت سرطان و زمان کلی که بیماران قادر به زندگی با سرطان بودند را بهبود بخشید.
اکنون محققان در حال طراحی و آزمایش ترکیبات مشابه برای سرطان هایی از جمله ملانوم، سرطان ریه، سرطان روده بزرگ و سرطان خون هستند.

منبع : Dana-Farber Cancer Institite